Harisonova načela interne medicine

15. izdanje načela interne medicine - oblasti u medicini koja se bavi proučavanjem, lečenjem i sprečavanjem unutrašnjih bolesti (bolesti srca, krvi i krvnih sudova, organa za varenje, pluća...).

Preveden je na naš jezik jedan od najboljih, verovatno i najbolji udžbenik interne medicine današnjeg vremena, Harissonova načela interne medicine. Prvo izdanje ovog udžbenika objavljeno je pre 54 godine (1950) a do sada je objavljeno 15 izdanja, u razmacima od tri i četiri godine, u skladu sa novim saznanjima u medicinskim naukama, čime je obezbeđena neprekidna aktuelnost. Prevedeno je poslednje, 15. izdanje. U pisanju Harissonovog udžbenika učestvovalo je preko 250 najistaknutijih stručnjaka iz svih svetski poznatih medicinskih centara SAD. Najveći broj autora je sa Harvardske medicinske škole, koja je deo Harvarda, najstarijeg i najuticajnijeg američkog univerziteta. U brojnim izdanjima ovog udžbenika medu autorima je bilo i dobitnika Nobelove nagrade iz fiziologije ili medicine.
Knjiga Harissonova načela inlerne medicine je do sada prevedena na skoro sve svetske jezike i objavljena na svim kontinentima. Ovaj udžbenik odigrao je stožernu ulogu u edukaciji studenata, lekara i specijalista skoro svih medicinskih disciplina. Značajnu ulogu imao je i kod naših studenata i medicinskih stručnjaka koji su se služili engleskim jezikom. Sada, preveden na naš jezik, dostupan je praktično svima onima koji tek ovladavaju medicinskim znanjima, kao i školovanim medicinarima koji žele da prate najnovije tekovine medicinskih nauka.

Potrebno je istaći da Harissonova načela interne medicine nisu u skladu sa nastavnim programima iz ovog predmeta na našim medicinskim fakultetima. Pojam interne medicine u SAD mnogo je širi nego kod nas i obuhvata, pored interne medicine u užem smislu, i sve druge internističke discipline, kao što su infektivne bolesti, neurologija, bolesti dečjeg doba, klinički aspekt ishrane, genetski poremećaji i klinička farmakologija. Pored toga, u uvodnom delu udžbenika se na izvanredan način razmatraju pojam etike u kliničkoj medicini, uticaj socijalnih činilaca na nastanak bolesti, zdravstveni problemi adolescenata i starijih osoba, zdravlje žena i zdravstveni poremećaji tokom graviditeta. Posebno i vrlo detaljno obrađeni su znaci i simptomi bolesti, što se kod nas uglavnom iznosi u specijalizovanim knjigama namenjenih propedevtici, odnosno fizičkim znacima i simptomima. Dakle, u ovoj knjizi koncentrisano je praktično sve što se odnosi na internističku grupu bolesti u najširem smislu ovog pojma.

Mi smo ranije, u nedostatku domaćeg udžbenika iz interne medicine, preveli u to vreme vodeći udžbenik Cecila i Loeba (1959). Ni ovaj udžbenik nije se uklapao u naše nastavne programe, ali je odigrao neprocenjivu ulogu u formiranju znanja naših studenata, a još više lekara na specijalizaciji iz internističkih disciplina. Tek 1975. godine, 55 godina posle formiranja Medicinskog fakulteta u Beogradu, napisan je naš prvi udžbenik interne medicine, pod uredništvom našeg legendarnog akademika profesora Stanoja Stefanovića, i doživeo je devet izdanja. Nov, drugi udžbenik, nastao je 1998. godine i do sada su objavljena tri izdanja. Oba udžbenika prilagođena su Nastavnom programu Medicinkog fakulteta u Beogradu. Na Medicinskom fakultetu u Nišu takođe je objavljen udžbenik interne medicine, a na Medicinskom fakultetu u Novom Sadu upravo je pred objavljivanjem udžbenik tog fakulteta. Uprkos činjenici da kod nas postoji više domaćih udžbenika interne medicine u užem smislu, Harissonova načela interne medicine svojim sadržajem, širinom, izuzetnim kvalitetom i aktuelnošću predstavljaju ogroman doprinos našoj medicinskoj literaturi.

Posebna vrednost Harissonovog udžbenika je što kod razmatranja svakog poremećaja prvo na sintetičan način iznosi bazične naučne činjenice, a zatim sve vidove kliničkog aspekta, tako da na vrlo edukativan način predstavlja most između fundamentalnih nauka i kliničke medicine.
Istovremeno, postojanje više udžbenika iz jedne medicinske oblasti nije nikakva smetnja. Naprotiv! Pojam "studije" podrazumeva korišćenje više jedinica iz odgovarajuće stručne literature, a ne samo jednog udžbenika, što je inače karakteristika nižih i srednjih škola.

U prevodu ovog udžbenika na naš jezik učestvovali su naši istaknuti stručnjaci, nastavnici Medicinskog fakulteta sa dugim stručnim i pedagoškim iskustvom. Za svaki pojedinačan segment knjige odreden je nastavnik koji poznaje problem o kome je reč. To je bio standard za stručnu i jezičku pouzdanost.

Uvereni smo da će ovaj izvanredan poduhvat, prevod Harissonovih načela interne medicine, na najbolji način ispuniti uzvišeni cilj u stručnom formiranju studenata, posebno onih čije interesovanje prelazi granica obaveznog školskog programa, zatim lekara na specijalizaciji i specijalista raznih medicinskih disciplina: internista, neurologa, infektologa, pedijatara, genetičara, nutricionista, kao i svih lekara koji teže pouzdanim, preciznim i aktuelnim informacijama iz oblasti internističkih predmeta.

Komplet sadrži dve knjige: prvi i drugi deo.