Pretplati se
Affiliate partnerstvo
Srpski narodno-crkveni sabori (1718-1735)
OPIS KNJIGE:
Narodno-crkveni sabori predstavljaju jednu od najvažnijih institucija Srba u Habzburškoj monarhiji. Ova institucija je osnovana početkom XVIII veka radi izbora pravoslavnog crkvenog poglavara, ali je vremenom proširila svoje nadležnosti na gotovo sva pitanja od interesa za Srbe u Monarhiji. U drugoj polovini XVIII veka deo njenih nadležnosti preuzele su druge institucije, između ostalih Arhijerejski sinod Srpske pravoslavne crkve, a ona se bavila isključivo crkvenim pitanjima. Tako je Konziztorijalnom sistemom (Systema Consistoriale) iz 1782. godine carica Marija Terezija (1740-1780) zakonski ograničila nadležnost institucije sabora na izbor arhiepiskopa. Međutim, posle održavanja Sabora u Temišvaru 1790. godine, na kome je obnovljena rasprava o položaju Srba u Monarhiji, ona ponovo dobija značajnu ulogu.
Preteča narodno-crkvenih sabora u Habzburškoj monarhiji je Sabor održan u Beogradu (18) 28. juna 1690. godine. Sazvao ga je srpski patrijarh Arsenije III Čarnojević (1672-1706) u vreme austrijsko-turskog rata (1683-1699), kada se austrijska vojska povlačila iz Srbije, a narod bežao od turske osvete. Sabor je priznao austrijskog cara Leopolda I (1658-1705) za kralja Srbije i uputio mu je molbu da potvrdi Srpskoj pravoslavnoj crkvi pravo na postojanja kao posebne verske institucije u Habzburškoj monarhiji. Car je udovoljio zahtevima Srba i privilegijalnom diplomom od 21. avgusta 1690. godine potvrdio je i priznao određena prava i slobode Srpskoj pravoslavnoj crkvi i narodu u Habzburškoj monarhiji. Ta diploma je predstavljala i zakonski osnov za formiranje institucije narodno-crkvenog sabora, jer je njom car dozvolio Srbima da slobodno i saborno biraju arhiepiskopa.
Sa stanovišta Srba, međutim, ova institucija predstavljala je glavno mesto gde se pored izbora arhiepiskopa raspravljalo o svim problemima važnim za njihov opstanak kao etničke i verske zajednice u Monarhiji. To se pokazalo već prilikom održavanja prva tri Sabora koji su bili sazvani radi izbora arhiepiskopa Karlovačke mitropolije (1708, 1710, 1713), ali su raspravljali i o drugim pitanjima. Potreba za sazivanjem narodno-crkvenih sabora mimo izbora javljala se često, pa je 1714. godine sazvan prvi Sabor radi rasprave o privilegijalnim pitanjima, a ne radi izbora arhiepiskopa.
Period od 1718. do 1735. godine jedna je od najznačajnijih faza u razvoju institucije narodno-crkvenog sabora. Raspravni karakter, kao njeno najvažnije obeležje, došao je do izražaja posle rata protiv Turske (1716-1718) u kome je Habzburška monarhija osvojila, između ostalog, Srbiju i Banat. Taj period je trajao do novog rata protiv Turske (1737-1739), u kome je Monarhija izgubila deo novih teritorija, odnosno oblasti južno od Save i Dunava. Organizovanje novoosvojenih oblasti kao posebnih celina unutar Monarhije, tj. uspostavljanje Kraljevine Srbije i Temišvarskog Banata, kao i osnivanje druge autonomne pravoslavne arhiepiskopije za Srbe u Monarhiji, Beogradske mitropolije, pored već postojeće Karlovake, otvorili su niz problema koji su postali redovne teme u saborskim raspravama. To je, između ostalog, uticalo na definisanje nadležnosti narodno-crkvenih sabora i delokruga njihove aktivnosti. U ovom periodu je održano osam narodno-crkvenih sabora čije je sazivanje dozvolio vladar: 1718. u Dalju, 1721. u manastiru Hopovo, 1722. u Petrovaradinu, 1726. u Karlovcima, 1730. u Beogradu, 1731. u Karlovcima, 1732. u Beogradu i 1735. godine ponovo u Karlovcima. Istovremeno je održano i nekoliko tzv. nezvaničnih sabora, koji su organizovani i održani bez znanja i odobrenja vladara.
Ovaj naslov je trenutno RASPRODAT
Odaberite izdanje:
Kupci koji su kupili ovu knjigu kupili su i:
Cena: 700 rsd
Cena: 880 rsd
Cena: 1.650 rsd
Cena: 600 rsd
Cena: 770 rsd
Cena: 1.100 rsd
Cena: 1.045 rsd
Cena: 1.980 rsd
Cena: 880 rsd
Cena: 660 rsd
Cena: 1.590 rsd
Cena: 770 rsd
Cena: 1.690 rsd
Cena: 1.650 rsd
